Ngành hàng không Việt Nam đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế và kết nối toàn cầu. Bằng sự kiên nhẫn và quyết tâm, ngành đã phục hồi về gần với trạng thái trước đại dịch và là động lực quan trọng thúc đẩy sự phát triển của Việt Nam. Phóng tầm nhìn vào thập kỷ tới, có thể thấy những thách thức đang dần nảy sinh, khi mà thị trường khan hiếm nguồn lao động có kỹ năng. Tuy nhiên, những thách thức này cũng mang lại cơ hội cho sự đổi mới và phát triển. Trong bài viết này, chúng tôi nghiên cứu tình hình hiện tại của đội tàu bay Việt Nam, phân tích các thách thức sắp tới, đồng thời đề xuất các giải pháp công nghệ giúp hướng tới một tương lai thịnh vượng và bền vững cho ngành. Về phía những nhà đầu tư, hãy sẵn sàng đối mặt với những khó khăn, chủ động đưa ra chiến lược để thành công trong ngành này.

Ngành hàng không đang phục hồi

Ngành hàng không Việt Nam đã và đang phục hồi mạnh mẽ, tiệm cận với tiềm lực như trước đại dịch. Đến năm 2022, thị trường nội địa không chỉ phục hồi hoàn toàn mà còn tăng trưởng đáng kể với tỷ lệ tăng trưởng đạt 30% khi so sánh với lượng hành khách của mùa hè năm 2019. Sự phục hồi đáng kể này tượng trưng cho thời kỳ bình thường mới trong lĩnh vực du lịch hàng không nội địa, thể hiện sức phục hồi đáng kinh ngạc của ngành.

Song song với đó, thị trường quốc tế, dù thời gian kéo dài hơn, cũng đã ghi nhận sự phục hồi vào cuối năm 2022, đạt khoảng 50% so với thời kỳ trước đại dịch. Sự phục hồi này thể hiện sự thích nghi và quyết tâm tái lập mạng lưới kết nối toàn cầu của ngành.

Đại dịch đã tác động rất lớn lên đội tàu bay. Vào đầu năm 2019, khi đại dịch gây ra những tổn thất, các hãng hàng không nội địa buộc phải thu hẹp đội tàu bay của mình. Tại đỉnh điểm của cuộc khủng hoảng, tổng số đội tàu bay đã giảm xuống còn 225 máy bay. Trong số này, có 190 máy bay vẫn hoạt động, 12 máy bay được bảo dưỡng và 23 máy bay bị đình chỉ. Để phục hồi không chỉ đòi hỏi các hãng hàng không sử dụng lại số máy bay ban đầu mà còn mua thêm để đáp ứng nhu cầu không ngừng tăng lên.

Tầm nhìn vào năm 2023, thị trường nội địa dự kiến phục vụ khoảng 45,5 triệu hành khách, đây là một minh chứng cho sự phục hồi mạnh mẽ trong nhu cầu đi lại của hành khách. Để đáp ứng nhu cầu trong nước, ngành cần thêm 182 máy bay, đánh dấu nhu cầu mở rộng đội tàu bay.

Hơn nữa, mong muốn du lịch quốc tế cũng đang tăng lên. Trong năm 2023, các hãng hàng không Việt Nam dự định vận chuyển khoảng 13,6 triệu hành khách quốc tế, đòi hỏi triển khai 57 máy bay cho các tuyến quốc tế.

Nhận biết nhu cầu mở rộng đội tàu bay đang diễn ra, Cục Hàng không Dân dụng Việt Nam (CAAV) đã đề xuất rằng năm hãng hàng không nội địa tăng số lượng đội tàu bay lên tổng 234 máy bay. Đây là một nỗ lực phản ứng trước sự gia tăng nhu cầu đi lại trong dịp Tết Nguyên đán năm 2023. Sự mở rộng này phù hợp với sự hồi phục toàn cầu của ngành hàng không, đặt Việt Nam thành một cầu nối quan trọng trong quá trình phục hồi ngành hàng không trên toàn thế giới.

Thách thức phía trước: Thị trường lao động thiếu nguồn lao động có kỹ năng

Thực trạng của đội tàu bay Việt Nam đang gặp phải một thách thức đáng kể trên đà phục hồi và mở rộng – thiếu nguồn lao động. Nhiều yếu tố cùng hội tụ gây tạo ra sự khan hiếm về lao động này, đe dọa ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của ngành hàng không.

Bà Trần Thị Thái Bình, Trưởng Bộ phận Kinh tế Vận tải hàng không Viện Hàng không Việt Nam, nhấn mạnh nhu cầu cấp bách về nhân lực hàng không tại các sân bay lớn như Tân Sơn Nhất, Nội Bài, sân bay Long Thành sắp xây dựng và trong nội bộ các hãng hàng không. Hiện nay, ngành hàng không đang tạo việc làm cho khoảng 44.000 người trong các vai trò liên quan đến vận tải, cảng biển và hoạt động bay. Tuy nhiên, lực lượng lao động này không đủ để đáp ứng những yêu cầu gia tăng của ngành.

Triển vọng về nhu cầu nguồn nhân lực trong ngành hàng không vẫn mạnh mẽ, đặc biệt từ 2023 đến 2030. TS. Bùi Sông Thu, Giám đốc Viện Nghiên cứu, nhấn mạnh các lĩnh vực quan trọng đang đối mặt với sự thiếu thốn nguồn lao động, bao gồm các vị trí giám sát sân bay, quản lý hoạt động trên mặt đất, kỹ sư máy bay, bảo dưỡng máy bay và phi công.

Báo cáo của Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) nhấn mạnh tính cấp bách của việc giải quyết thách thức này. Lực lượng lao động ngành hàng không phải mở rộng nhanh chóng để đáp ứng số lượng hành khách được dự đoán tăng gấp hai đến bốn lần trong hai thập kỷ tới.

Bà Lương Thị Xuân, người sáng lập Triển lãm hàng không đầu tiên của Việt Nam và là CEO của Công ty Cổ phần Triển lãm hàng không, nhấn mạnh rằng sự khan hiếm về lực lượng lao động không chỉ bao gồm số lượng – nó bao gồm cả vấn đề về chất lượng và chuyên môn.

Các nỗ lực để thu hẹp khoảng cách về kỹ năng đang được thực hiện, tiêu biểu là kế hoạch của Học Viện Hàng không Việt Nam – đào tạo trên 20 ngành học cả ở bậc đại học và sau đại học. Những chương trình này bao gồm một loạt hoạt động bao gồm các thực hành kỹ thuật, vận tải hàng không, kinh tế vận tải và dịch vụ hàng không. Tuy nhiên, trong năm học 2022-2023, chỉ tiêu tuyển sinh của viện chỉ có 2.635 sinh viên, bao gồm những ngành học về vận tải hàng không và kỹ sư máy bay, vẫn còn khan hiếm so với nhu cầu của thị trường.

Trong lĩnh vực đào tạo phi công, khả năng hiện có của Việt Nam bị hạn chế, với Trường phi công Bay Việt đào tạo dưới 100 phi công mỗi năm. Mặc dù một số công ty hàng không tư nhân đã khởi xướng các chương trình đào tạo chuyên sâu chất lượng cao, nhưng chúng vẫn chưa đáp ứng đủ nhu cầu tăng lên đáng kể. Sự thiếu hụt về nhân lực có kỹ năng trong ngành hàng không là một thách thức quan trọng đối với ngành, đòi hỏi các giải pháp sáng tạo để đảm bảo tương lai phát triển và thịnh vượng.

Giải Pháp Công Nghệ Cho Các thách thức về Nhân Lực

Trong bối cảnh thiếu hụt nhân lực nghiêm trọng đối với đội tàu bay của Việt Nam, các nhà lãnh đạo ngành hàng không Việt Nam đang tìm đến công nghệ như một giải pháp quan trọng sau khi đã nhận ra vai trò của nó trong việc xóa bỏ rào cản về nhân lực và đảm bảo sự tiếp tục phát triển.

Một nhu cầu cấp bách là việc phát triển và triển khai các nền tảng và hệ thống đổi mới có khả năng dự đoán tình huống về nhân lực và cung cấp các giải pháp ngay lập tức. Bằng cách tận dụng sức mạnh của phân tích dự đoán, trí tuệ nhân tạo (AI) và tự động hóa, ngành công nghiệp có thể giải quyết một cách chủ động các khoảng trống về nhân lực và cải thiện hiệu suất hoạt động. Các công nghệ này có thể phân tích dữ liệu lịch sử, xu hướng thị trường và mô hình nhân công để dự đoán các thiếu hụt trong tương lai và hỗ trợ đưa ra quyết định kịp thời.

Có rất nhiều lợi ích từ việc áp dụng công nghệ. Phân tích dự đoán có thể giúp các hãng hàng không và sân bay tối ưu hóa mức nhân công từng thời điểm, giảm thiểu tác động của các sự cố đột ngột. Hệ thống dựa trên trí tuệ nhân tạo có thể tối ưu hóa quy trình tuyển dụng, xác định các ứng viên phù hợp một cách hiệu quả hơn và tăng tốc quá trình đào tạo nhân viên mới. Trong khi đó, tự động hóa có thể được áp dụng vào các khía cạnh của hoạt động hàng không, từ bảo dưỡng máy bay đến xử lý hành lý, từ đó cải thiện năng suất và đảm bảo an toàn.

Ví dụ, các trợ lý ảo được trang bị trí tuệ nhân tạo và các hệ thống tự động có thể giúp bộ phận nhân sự quản lý các yêu cầu và sàng lọc ứng viên ban đầu. Các hệ thống lên lịch và phân bổ tự động có thể tối ưu hóa phân bổ nhân lực, phù hợp với nhu cầu vận hành có sẵn.

Khi Việt Nam tiến vào hành trình chuyển đổi số của mình, ngành công nghiệp hàng không có thể tận dụng bối cảnh công nghệ hiện nay để giải quyết các thách thức về nhân lực của mình. Các công nghệ mới nổi như blockchain, Internet of Things (IoT) và cloud computing có thể nâng cao quản lý nhân lực, cho phép theo dõi trong thời gian thực và ra quyết định dựa trên cơ sở dữ liệu.

Một ví dụ thuyết phục về tích hợp công nghệ đến từ Vietnam Airlines, hãng tiên phong trong việc áp dụng các hệ thống tiên tiến để cải thiện hoạt động bay và hiệu suất kinh doanh. Vietnam Airlines đã áp dụng hệ thống quản lý khách hàng B2B/B2C của Salesforce, giúp cải thiện quản lý mối quan hệ khách hàng. Hãng hàng không cũng đã nâng cao quản lý bảo dưỡng máy bay với hệ thống AMOS MRO-IT, đảm bảo việc bảo dưỡng máy bay hiệu quả và đáng tin cậy.

Hơn nữa, Vietnam Airlines đã đầu tư vào việc cải thiện báo cáo thương mại, quản lý bán hàng và hệ thống đồng bộ dữ liệu. Động thái chiến lược này củng cố khả năng đáp ứng nhanh chóng với sự biến đổi của thị trường và nhu cầu của khách hàng.

Kết luận

Ngành hàng không Việt Nam đang đứng trước cơ hội tăng trưởng đáng kể, nhưng phải đối mặt với những thách thức lớn liên quan đến đội tàu bay của mình, đặc biệt trong lĩnh vực thị trường lao động. Khi ngành công nghiệp phục hồi gần như đạt mức trước đại dịch, nhiệm vụ quan trọng là phải đáp ứng được nhu cầu gia tăng về nhân lực có trình độ. Tuy nhiên, cùng với những thách thức này là những cơ hội to lớn cho sự đổi mới và cải tiến.

Bằng cách áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến như phân tích dự đoán, trí tuệ nhân tạo và tự động hóa, đội tàu bay của Việt Nam có thể giải quyết thách thức về nhân lực và tăng cường hiệu suất hoạt động một cách chủ động. Việc tích hợp chiến lược các công nghệ này sẽ đóng vai trò quan trọng đối với việc đảm bảo tính tăng trưởng mạnh mẽ và bền vững của ngành.

Tại Viettonkin, chúng tôi hiểu được bối cảnh thay đổi của tình hình đội tàu bay Việt Nam và cung cấp sự hỗ trợ và tư vấn chuyên nghiệp cho các nhà đầu tư và bên liên quan đang tìm cách đối phó với những thách thức này.

Sự hợp tác giữa IBS Software – nhà cung cấp giải pháp SaaS hàng đầu cho ngành du lịch trên toàn cầu và Viettonkin Consulting – tập đoàn tư vấn đa ngành về đầu tư quốc tế tại ASEAN đã cho ra kết quả là ấn phẩm “Khai phá Tiềm năng Hàng không Việt: Chuyển đổi số tạo tà tăng trưởng cho ngành hàng không Việt Nam”. Trong đó, chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về tình hình hiện tại, phân tích các thách thức và cơ hội của quá trình biến đổi số trong thị trường đang phát triển nhanh chóng này.

Truy cập phiên bản đầy đủ của ấn phẩm này tại: https://www2.ibsplc.com/whitepaper-unleashing-vietnams-potential-vn.html. 

Hãy liên hệ với chúng tôi để nhận sự hỗ trợ chiến lược và giúp bạn khám phá cơ hội đầu tư trong ngành công nghiệp đang tăng trưởng này. Hãy bắt đầu hành trình thành công trong ngành hàng không Việt Nam cùng với Viettonkin.