Ngành công nghiệp vận tải hàng không Việt Nam đóng một vai trò then chốt trong nền kinh tế của quốc gia, là đường dây liên kết quan trọng cho thương mại và giao dịch quốc tế. Tầm quan trọng của nó đã trở nên rõ ràng hơn trong bối cảnh đại dịch COVID-19, thách thức sự thích nghi và phục hồi của bất kỳ ngành nghề kinh tế nào. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ đi sâu vào các xu hướng, tiềm năng và thách thức hiện tại của ngành vận tải hàng không ở Việt Nam, mang lại những góc nhìn chuyên sâu cho những người quan tâm đầu tư vào Việt Nam. Từ việc phục hồi sau đại dịch đến thị trường thương mại điện tử đang phát triển mạnh, chúng tôi sẽ làm sáng tỏ cơ hội đang chờ đợi trong ngành công nghiệp “không đứng yên” này. Hãy cùng chúng tôi tìm ra phương hướng phát triển trong ngành vận tải hàng không ở Việt Nam và mở ra chìa khóa để đầu tư thành công vào lĩnh vực quan trọng này.

Xu hướng hiện tại trong ngành công nghiệp vận tải hàng không tại Việt Nam

Ngành công nghiệp vận tải hàng không ở Việt Nam đã phải đối mặt với sự suy giảm đáng kể trong nhu cầu vận chuyển hàng hóa bằng đường hàng không do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19. Tuy nhiên, khi thế giới bắt đầu có xu hướng phục hồi, ngành vận tải hàng không ở Việt Nam cũng đang cho thấy những tín hiệu của sự phục hồi và thích nghi.

Tại thời kỳ cao điểm của đại dịch, ngành hàng không đã phải đối mặt với sự giảm sút trong số chuyến bay vận chuyển hành khách, cũng là yếu tố quan trọng trong vận chuyển một phần lớn hàng hóa thông qua đường hàng không. Sự khan hiếm về số chuyến bay đã dẫn đến việc tăng giá vận chuyển hàng không và tạo ra những trở ngại trong chuỗi cung ứng, ảnh hưởng lan rộng ra khắp các doanh nghiệp toàn cầu.

Trong bối cảnh đại dịch gây ra sự rối loạn trong việc di chuyển của hành khách bằng đường hàng không trên thế giới, ngành công nghiệp hàng không quốc tế của Việt Nam đã vượt qua những khó khăn, thậm chí tăng trưởng đáng kể 21,3% vào năm 2021 so với năm trước đó. Sự tăng trưởng này là minh chứng cho khả năng thích nghi của ngành trong thời kỳ khó khăn.

Ngành công nghiệp vận tải hàng không của Việt Nam đã thể hiện sức thích nghi mạnh mẽ, với lưu lượng hàng hóa bằng đường hàng không ở cả trong nước và quốc tế đang dần trải qua một sự phục hồi ổn định theo bước phục hồi kinh tế toàn cầu. Hơn nữa, vị trí địa lý chiến lược của Việt Nam ở Đông Nam Á đã củng cố vai trò của đất nước như là trung tâm logistics quan trọng của khu vực và thế giới.

Ngoài ra, việc sử dụng các tiến bộ công nghệ cũng đã làm tăng đáng kể hiệu quả thúc đẩy ngành công nghiệp vận tải hàng không phát triển. Các đổi mới trong quy trình theo dõi hàng hóa, tự động hóa và số hóa đã mở ra con đường vận hành mượt mà hơn và tăng cường khả năng kiểm soát chuỗi cung ứng.

Trong quý đầu năm 2022, ngành công nghiệp vận tải hàng không của Việt Nam vẫn duy trì sự tăng trưởng ổn định. Lưu lượng hàng hóa trong nước dao động khoảng 98.000 tấn, trong khi lưu lượng hàng hóa quốc tế đã tăng lên khoảng 292.000 tấn, thể hiện sự tăng trưởng ấn tượng 21,1% so với cùng kỳ năm 2021.

Tuy nhiên, cần nhấn mạnh rằng Việt Nam vẫn chưa thành lập một hãng hàng không dành riêng cho dịch vụ vận chuyển hàng hóa. Trong bối cảnh đại dịch, Vietnam Airlines, hãng hàng không quốc gia, đã thể hiện sự nhạy bén bằng cách tận dụng một số máy bay thân rộng để chứa hàng hóa trong khoang hành khách và bụng máy bay. Cách tiếp cận sáng tạo này thậm chí còn được mở rộng thêm bằng việc tháo dỡ bớt ghế từ máy bay thân hẹp để thuận tiện cho vận chuyển hàng hóa, đóng góp thêm nỗ lực vào sự phục hồi của toàn ngành.

Tiềm năng phát triển và Cơ hội

Ngành vận tải hàng không của Việt Nam đang ở trong tình thế sẵn sàng cho sự tăng trưởng đáng kể và cung cấp cơ hội sinh lời cho các nhà đầu tư. Khi thế giới đang dần chuyển hướng sau đại dịch, ngành này đang trải qua những thay đổi quan trọng.

Đầu tư Hạ tầng Cảng Hàng Không

Những tham vọng của Việt Nam về ngành Vận tải Hàng không được đặt trên nền tảng đầu tư vào cơ sở hạ tầng sân bay. Đến năm 2025, các sân bay do Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam (ACV) quản lý được dự kiến sẽ có tổng khả năng vận tải hàng hóa hàng năm đạt 2,5 triệu tấn. Đến năm 2030, dự kiến con số này sẽ tăng lên 3,5 triệu tấn. Kế hoạch này cũng bao gồm việc xây dựng 14 sân bay quốc tế và 17 sân bay nội địa. Sự phát triển cơ sở hạ tầng rộng lớn như vậy là yếu tố quan trọng để đáp ứng nhu cầu tăng cường dịch vụ vận chuyển hàng hóa hàng không. Cũng cần lưu ý rằng kế hoạch này yêu cầu một số lượng lớn đầu tư, ước tính rơi vào khoảng 17,5 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng sân bay từ năm 2021 đến năm 2030.

Cơ Hội và Ưu Đãi Đầu Tư Nước Ngoài

Sự cam kết của Việt Nam trong việc tạo ra một môi trường đầu tư thuận lợi và rõ ràng trong các thay đổi pháp lệnh gần đây. Luật đầu tư mới và các chính sách đã được ban hành để tạo ra môi trường có lợi hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài. Điều này bao gồm cả lĩnh vực hàng không, trong đó có việc giảm thiểu các rào cản và tạo cơ hội cho các nhà đầu tư tham gia vào các hoạt động hàng không khác nhau. Một số nhà đầu tư tài chính đã thể hiện sự quan tâm đầu tư vào các hãng hàng không Việt Nam, bao gồm cả hãng hàng không quốc gia.

Việt Nam tham gia Hiệp định “ASEAN Open Skies“, có hiệu lực từ năm 2015, đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho sự phát triển của ngành vận tải hàng không. Hiệp định này loại bỏ kiểm soát giá vé, hạn chế năng lực và giới hạn tần suất chuyến bay trong khu vực ASEAN, đặt Việt Nam vào vị trí chiến lược trong các hoạt động vận chuyển hàng hóa hàng không khu vực.

Trong kế hoạch phục hồi và phát triển kinh tế xã hội hiện tại, các doanh nghiệp hàng không tại Việt Nam có thể hưởng lợi từ mức lãi suất 2% cho vay từ các ngân hàng thương mại và giảm 50% thuế bảo vệ môi trường trong giai đoạn 2022-2023. Những ưu đãi này nâng cao thêm lợi thế trong môi trường kinh doanh cho ngành vận tải hàng không.

Vai trò Quan trọng trong Xuất khẩu

Uy tín ngày càng tăng của Việt Nam như là điểm đến thay thế cho Trung Quốc trong sản xuất và xuất khẩu đã thu hút những khoản đầu tư đáng kể từ các tập đoàn toàn cầu như Samsung, Nike và Foxconn. Xuất khẩu của Việt Nam bao gồm một loạt các lĩnh vực trọng yếu như điện tử, dệt may, trang phục và sản phẩm nông nghiệp. Điều này càng làm nổi bật vai trò quan trọng của vận tải hàng không trong xuất khẩu của Việt Nam.

ONE Record Initiative

Việc áp dụng ONE Record Initiative, quy chuẩn mới được đưa ra bởi Hội nghị Dịch vụ Vận tải Hàng không (Cargo Services Conference), là một bước quan trọng trong việc hiện đại hóa ngành công nghiệp vận tải hàng hóa hàng không. Sáng kiến này nhằm thay thế các tiêu chuẩn dữ liệu khác nhau bằng một hồ sơ duy nhất cho mỗi lô hàng trong quy trình vận chuyển. Việc hướng đến sự chuẩn hóa này được kỳ vọng sẽ nâng cao tính minh bạch và hiệu quả trong ngành, từ đó thúc đẩy sự phát triển thêm cho ngành vận tải hàng không của Việt Nam.

Thách thức cho Nhà đầu tư

Việc đầu tư vào ngành Vận tải hàng không của Việt Nam mang lại triển vọng lớn, tuy nhiên nhà đầu tư cũng cần phải suy xét kỹ về các thách thức đi kèm với cơ hội này.

Hạn chế về Hạ tầng

Một trong những rào cản hàng đầu mà ngành vận tải hàng không gặp phải tại Việt Nam liên quan đến hạn chế về hạ tầng. Hạ tầng hiện có và dịch vụ logistics gặp khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu đang dần tăng cao, dẫn đến chi phí logistics đắt đỏ. Sự thiếu hụt này thể hiện rõ rệt nhất trong việc thiếu đầu tư vào thiết bị và hạ tầng hiện đại, ngoại trừ các sân bay quốc tế lớn như Tân Sơn Nhất và Nội Bài. Các sân bay này có kho chứa hàng quốc tế với diện tích lớn và thiết bị được chuẩn hóa. Ngược lại, hầu hết các sân bay khác đều thiếu sự tự động hóa và đồng bộ trong hạ tầng kho chứa và vận chuyển, điều này gây trở ngại cho hiệu suất vận hành. Hơn nữa, mạng lưới đường bộ chưa phát triển đầy đủ gây gián đoạn trong việc kết nối giữa các địa phương và sân bay trong khu vực, làm kéo dài thời gian vận chuyển và ảnh hưởng đến chất lượng hàng hóa. Mặc dù vẫn có nhiều thử thách, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cũng đang không ngừng nỗ lực nhằm nâng cao hạ tầng tại các sân bay như Cam Ranh, Đà Nẵng và Cần Thơ để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về vận chuyển hàng hóa.

Thiếu nguồn nhân lực

Một thách thức không nhỏ là thiếu nguồn nhân lực chuyên môn cao trong ngành công nghiệp vận tải hàng không. Hiện nay, ước tính thiếu hụt khoảng 2 triệu nhân viên trong ngành logistics, bao gồm cả vận tải hàng không. Hơn nữa, có sự khan hiếm về lao động có trình độ cao, với 80,26% nguồn lao động được đào tạo trong quá trình làm việc, trong khi chỉ có 23,6% tham gia vào các khóa học đào tạo chính quy. Sự thiếu hụt nhân lực có trình độ có thể gây khó khăn trong việc duy trì các tiêu chuẩn vận hành và đảm bảo hiệu suất cao.

Rào cản và Hạn chế về Đầu tư

Ngành hàng không tại Việt Nam phải tuân thủ theo các quy định nghiêm ngặt và đối mặt với những rủi ro kinh doanh đáng kể. Những yếu tố này có thể ngăn cản ý định đầu tư từ cả trong nước lẫn từ nước ngoài vào ngành này. Đáng lưu ý, quy định liên quan đến tỷ lệ góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài vào các doanh nghiệp vận tải hàng không hiện đang giới hạn ở mức 34%. Giới hạn này làm hạn chế khả năng thực hiện các mục tiêu kinh doanh dài hạn của nhà đầu tư nước ngoài. Các nước láng giềng như Thái Lan, Indonesia, Campuchia và Philippines đều cho phép tỷ lệ góp vốn nước ngoài cao hơn, tạo điều kiện đầu tư hấp dẫn hơn.

Kết Luận

Ngành công nghiệp vận tải hàng không của Việt Nam đang là điểm sáng toàn cầu sau đại dịch. Với tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ, lợi thế sẵn có từ vị trí địa lý chiến lược và thương mại điện tử đang phát triển, đây là ngành mang lại cơ hội cho các nhà đầu tư mong muốn mở rộng kinh doanh. Tuy nhiên, để làm chủ cơ hội này đòi hỏi kế hoạch chiến lược và sự chu đáo.

Để mở khóa toàn bộ tiềm năng của ngành này, chúng tôi mời bạn truy cập phiên bản đầy đủ của ấn phẩm mới nhất từ Viettonkin “Khai phá Tiềm năng Hàng không Việt: Chuyển đổi số tạo tà tăng trưởng cho ngành hàng không Việt Nam” – với sự hợp tác cùng IBS Software – nhà cung cấp giải pháp SaaS hàng đầu cho ngành công nghiệp du lịch trên toàn thế giới.

Liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để khám phá những cơ hội thú vị đang chờ đợi trong ngành công nghiệp vận tải hàng không tại Việt Nam và bắt đầu cuộc hành trình vươn tới thành công của đầu tư chiến lược.